Τα μελισσοκομικά προϊόντα που καλύπτονται από τον Κανονισμό που αφορούν την βιολογική μελισσοκομία συγκεντρώνουν συνδυασμό χαρακτηριστικών που συνδέονται τόσο με τις πρακτικές εκτροφής των μελισσιών όσο και με το ευρύτερο περιβάλλον του μελισσοκομείου. Επίσης σημαντικό ρόλο παίζει η όλη διαχείριση των προϊόντων από τη συλλογή, τη συσκευασία και την αποθήκευση μέχρι την εμπορία τους. Η θέση των μελισσοκομείων είναι πολύ μεγάλης σημασίας για τον Κανονισμό. Τα χαρακτηριστικά που πρέπει να συγκεντρώνει είναι τα εξής: Εξασφάλιση φυσικών πηγών νέκταρ, μελιτώματος και γύρης για τις μέλισσες και πρόσβαση σε νερό. Σε ακτίνα 3 km από τη θέση του μελισσοκομείου, οι πηγές νέκταρ και γύρης να αποτελούνται από βιολογικές καλλιέργειες ή/και αυτοφυή βλάστηση. Διατηρείται αρκετή απόσταση από οποιεσδήποτε πηγές μόλυνσης μη γεωργικής προέλευσης όπως από βιομηχανικής ή αστικής προέλευση ρύπους. Οι μέλισσες θα πρέπει να τρέφονται με μέλι στις περιόδους που δεν έχει βοσκή. Τον χειμώνα πρέπει να αφήνονται στις κυψέλες μέλι και γύρη για την κάλυψη των αναγκών. Σε περίπτωση που απειλείται η επιβίωσή των μελισσών λόγω δυσμενών κλιματικών συνθηκών μπορεί να γίνει τεχνητή διατροφή γίνεται με βιολογικό μέλι, προερχόμενο κατά προτίμηση από την ίδια βιολογική μονάδα. Η υγεία των ζώων στην βιολογική γεωργία στηρίζεται στην πρόληψη και την ενδυνάμωση τους παρά σε θεραπευτικές επεμβάσεις με φάρμακα. Οι κυριότερες αρχές είναι: Η επιλογή κατάλληλων ανθεκτικών φυλών, η εφαρμογή ορισμένων πρακτικών που συμβάλλουν ανάπτυξη μηχανισμών άμυνας στις νόσους και στην πρόληψη των λοιμώξεων. Αν χρειαστεί να γίνουν κτηνιατρικές αγωγές πρέπει να τηρούνται οι ακόλουθες αρχές: Χρησιμοποιούνται κατά προτίμηση φυτοθεραπευτικά και ομοιοπαθητικά προϊόντα.

Απαγορεύεται η προληπτική χρήση αλλοπαθητικών συνθετικών χημικών φαρμακευτικών προϊόντων.

 

ΙΣΤΟΡΙΚΗ ΑΝΑΔΡΟΜΗ ΚΑΙ ΠΕΡΙΓΡΑΦΗ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΟΥ ΠΟΛΤΟΥ

Ο βασιλικός πολτός είναι μία άσπρη κρεμώδης ουσία, ισχυρά όξινος, με ιδιάζουσα οσμή και υπόπικρη γεύση, εξαιρετικά θρεπτική, η οποία εκκρίνεται από τους υποφαρυγγικούς αδένες των νεαρών εργατριών μελισσών. Προορίζεται για τη διατροφή όλων των προνυμφών μέχρι της ηλικίας των 3 ημερών και των ενήλικων βασιλισσών. Η ονομασία “βασιλικός πολτός” δόθηκε το 1788 από τον διάσημο Ελβετό ζωολόγο Frannois Huber και προέρχεται από το γεγονός ότι οι προνύμφες που προορίζονται να γίνουν βασίλισσες, καθώς επίσης και οι ενήλικες βασίλισσες, τρέφονται αποκλειστικά με μεγάλη ποσότητα από την τροφή αυτή. Σαν αποτέλεσμα οι βασίλισσες αναπτύσσονται μέσα σε 16 ημέρες, έχουν 42% μεγαλύτερο μέγεθος και 60% περισσότερο βάρος, έχουν ένα υψηλά αναπτυγμένο γενετικό σύστημα με ωοθήκες και σπερματοθήκες πλήρως αναπτυγμένες, έχουν μεγαλύτερη διάρκεια ζωής (2-4 χρόνια), και μεγάλη παραγωγικότητα. Υπό την επίδραση του βασιλικού πολτού η βασίλισσα είναι σε θέση καθημερινά να γεννάει μέχρι και 1200 αυγά την ημέρα, πράγμα που σημαίνει ότι το βάρος των αυγών μίας ημέρας ξεπερνάει κατά το διπλάσιο το δικό της βάρος. Δεν αποθηκεύεται στην κυψέλη και συνεπώς δεν αποτελεί ένα παραδοσιακό μελισσοκομικό προϊόν. Η μόνη θέση στην οποία η συγκομιδή του είναι εφικτή είναι κατά τη διάρκεια διατροφής της βασίλισσας, στις προνύμφες που προορίζονται να γίνουν βασίλισσες, οι οποίες ταΐζονται με αφθονία βασιλικού πολτού. Η προνύμφη δε μπορεί να καταναλώσει την τροφή τόσο γρήγορα όσο της παρέχεται και ο βασιλικός πολτός συσσωρεύεται στα βασιλικά κελιά.

 

ΦΥΣΙΚΑ ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΟΥ ΠΟΛΤΟΥ 

Το χρώμα του βασιλικού πολτού έχει μεγάλη σημασία γιατί αποτελεί δείκτη της φρεσκότητας και της καταλληλότητάς του.Ο φρέσκος βασιλικός πολτός έχει λαμπερό υπόλευκο χρώμα. Η υφή του είναι ζελατινώδη παχύρρευστη, αλλά με την πάροδο του χρόνου μεταβάλλεται σε συμπαγή. Χαρακτηρίζεται από ελαφρύ δριμύ άρωμα και όξινη γεύση που οφείλεται στο πολύ χαμηλό pH (3,5-4,5). Η πυκνότητά του είναι περίπου 1,1gr/cm³ και είναι μερικώς διαλυτός στο νερό.

 

Η ΣΥΝΘΕΣΗ ΚΑΙ Η ΣΥΝΤΗΡΗΣΗ ΤΟΥ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΟΥ ΠΟΛΤΟΥ

Η μεγάλη θρεπτική αξία και οι βιολογικές ιδιότητες του βασιλικού πολτού οφείλονται στην ειδική σύνθεσή του. Τα κύρια συστατικά είναι νερό, πρωτεΐνες, σάκχαρα, λιπίδια και μεταλλικά άλατα. Το μεγάλο εύρος των αναλυτικών τιμών του βασιλικού πολτού οφείλεται σε διάφορους παράγοντες οι κυριότεροι των οποίων είναι: Η περιοχή συλλογής,η διαφορετική χλωρίδα,η φυλή των μελισσών, η ηλικία της προνύμφης από την οποία συλλέγεται,οι συνθήκες διατήρησής του,η παλαίωση του προϊόντος,η αναλυτική μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε για τον προσδιορισμό των συστατικών του. Από τις αζωτούχες ενώσεις, οι πρωτεΐνες καταλαμβάνουν ποσοστό 73,9.

Όλα τα απαραίτητα αμινοξέα για τον άνθρωπο είναι παρόντα σε επαρκείς αναλογίες. Σε σύνολο 29 αμινοξέων που έχουν ταυτοποιηθεί, τα πιο σημαντικά είναι το ασπαρτικό και το γλουταμινικό οξύ.Τα σάκχαρα αποτελούνται κυρίως από φρουκτόζη και γλυκόζη σε σχετικά σταθερή αναλογία, όμοια με αυτή του μελιού. Τα λιπίδια αποτελούνται κυρίως από λιπαρά οξέα με ασυνήθιστη και σπάνια δομή, μεταξύ των οποίων το κυριότερο είναι το υδροξυτρανσδεκενοϊκό οξύ, το οποίο έχει αντιβακτηριακές και μυκητοκτόνες ιδιότητες. Τα κυριότερα μεταλλικά στοιχεία που περιέχει είναι: K,Ca,Na,Zn,Fe,Cu και Mn, με μία ισχυρή επικράτηση του καλίου.

Χαρακτηριστικό για το βασιλικό πολτό είναι και η περιεκτικότητά του σε βιταμίνες:βιταμίνη Β1, Β2, Β3, Β4, Β5, Β6, Β7, Β8, Β9, Β12 και σε μικρότερες ποσότητες βιταμίνη C,D,A και Ε. Το παντοθενικό οξύ (Β5) παίζει μεγάλο ρόλο στο μεταβολισμό των προνυμφών που βρίσκονται στην ανάπτυξη.Επίσης περιέχει και μία αναλογία ενεργών ουσιών, όπως η ακετυλοχολίνη που βρίσκεται σε ποσότητα πάνω από 1 mg/g και η οποία έχει αγγειοδιασταλτικές ιδιότητες, χρήσιμες για τη θεραπεία κυκλοφορικών διαταραχών που απαντώνται σε ηλικιωμένα άτομα. Επιπλέον έχει επίδραση και στο νευρικό σύστημα επιτρέποντας τη μεταφορά νευρικών ταλαντώσεων από μία νευρική ίνα σε άλλη. Τέλος διεγείρει την έκκριση αδρεναλίνης.Ο βασιλικός πολτός διατηρείται εύκολα. Αμέσως μετά τη συλλογή του πρέπει να φιλτράρεται με λεπτό πανί ή με λεπτή νάιλον σίτα και να τοποθετείται αμέσως στο ψυγείο σε θερμοκρασία περίπου 2-4ºC. Τα φιαλίδια πρέπει να είναι καλά γεμισμένα και κλεισμένα για να μην έρχεται ο βασιλικός πολτός σε επαφή με το οξυγόνο. Άλλος τρόπος διατήρησης του βασιλικού πολτού, είναι η ανάμειξή του με μέλι. Το μέλι δεν πρέπει να είναι ρευστό γιατί σαν ελαφρύτερος που είναι ο βασιλικός πολτός, ανεβαίνει στην επιφάνεια και έτσι δεν έχουμε ομοιόμορφη ανάμιξη. Το καταλληλότερο μέλι είναι το λεπτοκρυσταλλωμένο. Το μέλι αυτό, όταν τοποθετηθεί στο ψυγείο, έχει την υφή του πηχτού βουτύρου και με τον τρόπο αυτό ο βασιλικός πολτός μένει ομοιόμορφα αναμειγμένος.

 

Η ΑΞΙΑ ΤΟΥ ΒΑΣΙΛΙΚΟΥ ΠΟΛΤΟΥ ΣΤΗ ΦΑΡΜΑΚΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ ΙΑΤΡΙΚΗ

Οι ευεργετικές επιδράσεις του βασιλικού πολτού είναι γνωστές εδώ και χιλιάδες χρόνια. Οι αρχαίοι Έλληνες αναφέρονταν στην αμβροσία, που προσέδιδε αθανασία στους θεούς του Ολύμπου και η οποία περιείχε βασιλικό πολτό. Το προϊόν έγινε αντικείμενο πολλών μελετών κάτω από αυστηρό ιατρικό έλεγχο.

Νεύρο-ενδοκρινο-μεταβολικές διαταραχές

Ο βασιλικός πολτός επιδρά στο νευρικό σύστημα εξαιτίας των βιταμινών του συμπλέγματος Β που περιέχει και της ακετυλοχολίνης η οποία δρα ως νευρομεταβιβαστής.

Συνδετικός, μυϊκός και σκελετικός ιστός

Έχει διαπιστωθεί ότι ο βασιλικός πολτός έχει θετική δράση στο κολλαγόνο. Η δράση του αυτή ίσως να οφείλεται στην παρουσία της προλίνης, ενός αμινοξέος που συνδέεται με τη σύνθεση του κολλαγόνου και της ελαστίνης, τα οποία αποτελούν σημαντικά συστατικά του συνδετικού ιστού. Επίσης ευεργετικά αποτελέσματα παρατηρήθηκαν και στην οστεοπόρωση, μία ασθένεια που κυρίως παρουσιάζεται στις γυναίκες κατά τη διάρκεια της εμμηνόπαυσης, περίοδος που χαρακτηρίζεται από διάφορες ορμονκές διαταραχές.

Άτομα που υποφέρουν από ρευματοειδή αρθρίτιδα έχουν επίπεδα παντοθενικού οξέος στο αίμα μικρότερα από ένα όριο.

Δράση κατά βακτηρίων και ιών

Οι πρώτοι ερευνητές που απέδειξαν την βακτηριοστατική (εμποδίζει την ανάπτυξη των μικροοργανισμών χωρίς να τους θανατώνει) και βακτηριοκτόνος (καταστρέφει τα βακτήρια).

Βασιλικός πολτός και καρκίνος

Ο βασιλικός πολτός έχει αντικαρκινικές ιδιότητες. Στο Διεθνές Συνέδριο Μελισσοκομίας τηςNagoya(1985), παρουσιάστηκαν ενδείξεις ότι η χορήγηση βασιλικού πολτού σε παιδιά τα οποία έπασχαν από διάφορες μορφές καρκίνου είχε ως αποτέλεσμα την αύξηση της όρεξης σε όλους τους ασθενείς και γενικά τη βελτίωση της κατάστασής τους, όπως επίσης και την αύξηση της αντοχής τους σε ιογενής και βακτηριακές ασθένειες. Επιπλέον παρατηρήθηκε αύξηση στα επίπεδα των λευκών αιμοσφαιρίων, των φαγοκυττάρων και των λεμφοκυττάρων.

Νευρολογικές ασθένειες

Βοηθά άτομα που πάσχουν από γενική εξάντληση, κόπωση, κεφαλαλγία, ανία. Από τις πιο συνηθισμένες διαταραχές είναι η απώλεια μνήμης στα ηλικιωμένα άτομα, η οποία μπορεί να είναι είτε προσωρινή είτε μόνιμη. Πολλές επιστημονικές εργασίες έδειξαν ότι ο βασιλικός πολτός δρα προληπτικά, εμποδίζοντας τέτοιου είδους διαταραχές. Η δράση του αυτή οφείλεται στην παρουσία των βιταμινών του συμπλέγματος Β και της βιταμίνης Ε, η οποία δρα σε εγκεφαλικές τροφικές διαταραχές και στη λειτουργία των νευρικών διασυνδέσεων. Η χορήγηση βασιλικού πολτού πρέπει να αρχίσει πολύ νωρί , από τη στιγμή που εμφανιστούν τα πρώτα συμπτώματα απωλειών μνήμης, τα οποία συνήθως είναι περιστασιακά. Είναι πολύ σημαντικό η θεραπεία να είναι συνεχής για μεγάλο χρονικό διάστημα.

Ψυχιατρικές ασθένειες

Συνίσταται σε περιπτώσεις κατάθλιψης, όταν τα άτομα παρουσιάζουν έλλειψη ενδιαφέροντος για οτιδήποτε συμβαίνει γύρω τους, σε περιπτώσεις ανησυχίας κυρίως σε ηλικιωμένα άτομα, όπως επίσης βελτιώνει καταστάσεις φοβίας, διάφορες μορφές αϋπνίας και διαταραχές στη διάθεση των ατόμων. Ανάλογα με την αιτιολογία και τη σοβαρότητα της ασθένειας, ο βασιλικός πολτός μπορεί να χορηγείται, μόνος ή σε συνδυασμό με άλλες φαρμακευτικές θεραπείες. Η χρήση του διεγείρει τις αμυντικές αντιδράσεις του οργανισμού και βελτιώνει τις κυκλοφορικές και αναπνευστικές συνθήκες.

Καρδιαγγειακές ασθένειες

Ο βασιλικός πολτός έχει μία εξαιρετική και διεγερτική δράση στην καλή λειτουργία του κυκλοφορικού συστήματος. Είναι πιθανό η

μεγάλη διάρκεια ζωής της βασίλισσας να οφείλεται στις ευεργετικές δράσεις του βασιλικού πολτού στην καρδιά. Τα φλαβονοειδή που περιέχει έχουν υποτασικές και καρδιοτονωτικές ιδιότητες.

Μαιευτική και Γυναικολογία

Η χορήγηση βασιλικού πολτού ευνοεί το θηλασμό, όπως επίσης περιορίζει και τους πόνους της γέννας. Ο βασιλικός πολτός δρα

ρυθμιστικά και σε περιπτώσεις λειτουργικών εμμηνορροϊκών διαταραχών. Ευνοϊκή επίδραση έχει στην αμηνόρροια (έλλειψη ή διακοπή της έμμηνου ρήσεως).

Παιδιατρική

Μελισσοθεραπεία με μέλι, βασιλικό πολτό και γύρη αποτελεί ένα πολύτιμο μέσο για τη θεραπεία της καθυστερημένης ψυχοκινητικής ανάπτυξης στα παιδιά. Προκαλεί μία γρήγορη βελτίωση της μνήμης και της αντίληψης των παιδιών αυτών, μαζί με μία επιβράδυνση της ψυχοκινητικής αστάθειας. Με μία παρατεταμένη θεραπεία η ικανότητα μάθησης των παιδιών αυξάνεται. Επίσης παρατηρείται μία εξάλειψη της ακράτειας των ούρων και περιορισμό στα κινητικά προβλήματα. Γενικά ο βασιλικός πολτός, αλλά και τα υπόλοιπα μελισσοκομικά προϊόντα, συνεισφέρουν στη βελτίωση της μετάδοσης των νεύρο-μυϊκών μηνυμάτων. Τέλος χορήγηση βασιλικού πολτού σε παιδιά με σύνδρομο Down, είχε ως αποτέλεσμα τη βελτίωση της διανοητικής τους ανάπτυξης.

Γηριατρική

Αξιόλογη θεραπευτική δράση έχει ο βασιλικός πολτός στη θεραπεία της αναιμίας, μία από τις πιο εκτεταμένες διαταραχές της τρίτης ηλικίας, η οποία χαρακτηρίζεται από μη φυσιολογική παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων, κυρίως όταν χρησιμοποιείται στα πολύ νεαρά στάδια της ασθένειας, δηλαδή με την εκδήλωση των πρώτων συμπτωμάτων (υπερβολική κόπωση, αφύσικη χλομάδα). Επίσης είναι πιθανό μερικά από τα συστατικά του βασιλικού πολτού (βιταμίνη Β1, φώσφορος και τρυπτοφάνη) να επιφέρουν καλή ποιότητα ύπνου, δεδομένου ότι τα ηλικιωμένα άτομα υποφέρουν από αϋπνία και βελτίωση στις νοητικές ικανότητες τέτοιων ατόμων. Ιδιαίτερα αποτελεσματικός είναι και σε νευροψυχικές ασθένειες, όπως η γεροντική ανία και η νόσος του Αλζχάιμερ. Εξαιτίας της εφορίας που προκαλεί ο βασιλικός πολτός βελτιώνει την γενική κατάσταση των οργανισμών των ηλικιωμένων ατόμων, αυξάνει την όρεξή τους και συνεπώς το σωματικό τους βάρος, επιδρά θετικά στη διάθεσή τους και προκαλεί μία καλύτερη διανοητική και ψυχική κατάσταση. Για τα

αναζωογονητικά αποτελέσματα του βασιλικού πολτού στον ανθρώπινο οργανισμό έχουν γίνει μελέτες οι οποίες σχετίζονται με την περιεκτικότητά του σε γ-γλοβουλίνη,δηλαδή πρωτεΐνη η οποία εμπλέκεται με την αντοχή του οργανισμού εναντίον επιθέσεων από βακτήρια και ιούς.

Οφθαλμολογία

Αρκετά μελισσοκομικά προϊόντα δρουν συνεργατικά στη θεραπεία οφθαλμολογικών ασθενειών. Μείγμα αποτελούμενο από πρόπολη,

βασιλικό πολτό και μέλι χρησιμοποιείται στη θεραπεία του καταρράκτη.Επιπλέον το μείγμα βασιλικού πολτού, πρόπολης και μελιού έχει δοκιμαστεί και σε περιπτώσεις γλαυκώματος σε συνδυασμό με καταρράκτη και τα πρώτα αποτελέσματα ήταν ενθαρρυντικά.

Στοματολογία

Ο βασιλικός πολτός χρησιμοποιείται επιτυχώς στη θεραπεία ασθενειών που προσβάλουν τη στοματική κοιλότητα, όπως στην ουλίτιδα.

Δερματολογία

Ο βασιλικός πολτός βοηθά στην επούλωση διαφόρων ασθενειών του δέρματος, κυρίως της δερματίτιδας. Επίσης δυναμώνει τα

εύθραυστα νύχια και επιβραδύνει την τριχόπτωση ενώ χρησιμοποιείται και στη θεραπεία κατά της πιτυρίδας. Ευνοϊκή επίδραση έχει και στην ψωρίαση, ασθένεια του δέρματος με χρόνια εξέλιξη που χαρακτηρίζεται από το σχηματισμό πάνω στο δέρμα μικρών κομματιών από λέπια.

Αιματολογία

Ο βασιλικός πολτός αυξάνει την αιμοσφαιρίνη και τα ερυθρά αιμοσφαίρια του αίματος.

*Όλες οι αναφορές βασίζονται σε βιβλιογραφική έρευνα με κύριο σκοπό την ενημέρωση του καταναλωτή.

*Οι πληροφορίες που αφορούν το προϊόν είναι μόνο για ιατρική – επιστημονική ενημέρωση

(ν. 26155-77/94/EOK-21-12-76 αρθ.4 παρ.3).

 

ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ

1. «The Merck Manual of Diagnosis and Therapy» – 17thed 1999 – Merck Research Laboratories NJ

2. 2ndInternational Symposium on Apitherapy – Bucarest (Ronmanie) – Editions Apimondia 1976

3. 3rdInternational Symposium on Apitherapy – Portorose (Yougoslavia) – Apimondia Editions 1978

4. Apiacta XXIX – Apimondia, 1995.

5. Apiacta XXXI – Apimondia, 1996.

6. B. de Belvefer and Gautrelet: 1989. «La gelee royale des abeilles» – Guy Tredaniel Editeur –Paris.

7. Dobrovoda, I, 1967. Psychoneuroses and royal jelly with complement. False euphoria. Int. Cong. of Apic.Apimondia 329.

8. Donadieu, Y1984. «La Gelee Royale» – Ed. Maloine: Les therapeutiques naturelles.

9. Donadieu, Y. and Marchiset, C. 1984. «La Cire» – Ed. Maloine: Les therapeutiques natunaturelles.

10. Vincent, P.1993: «Mon secret de sante pour guerir et rester jenne apres 50 ou 60 ans» – Ed.Inter et Athena copyrights –London.

11. Filipic, B. and Likar M. 1983. Clinical value of royal jelly and propolis against Graham, J.M. (ed) 1992.The Hive and the Honey Bee. Dadant and Sons,Hamilton IL.

12. Graulich,C. 1969. Ο βασιλικός πολτός. Μελισσοκομική Ελλάς 19(227):327-328.

13. Howe,S.R.,Dimick,P.S.and Benton,A.W. 1985. Composition of freshly hervested and commercial royal jelly. J. Apic. Res., 24(1):52-61.

14. International Conference on Bee Products, Properties, Applications & Apitherapy 1996.The Israeli Honey Production & Marketing Board & the Israeli Beekeepers Association – Tel Aviv (Israel).

15. International Symposium on Apitherapy 1997.National Research Center–Cairo(Egypt).

16. Johansson, T.S.K., and Johansson, M.P. 1958. Royal jelly II. Bee World, 39:254-264, 277-286.

17. Joiriche, N. 1971.Θεραπευτικές ιδιότητες του βασιλικού πολτού. Μελισσοκομική Ελλάς (244):115-116, (245):145-146, (246):183-184, (247):203-204.

18. Jouve. F. and Starosta, P. 1997. Le grand livre du Miel et des abeilles.Solar (Paris).

19. Lercker, G., Caboni, M.F., Vecchi, M.A., Sabatini, A.G. and Nanetti, A. 1992. Caratterizzazione dei principali costituenti della gelatina reale.

Apicoltura 8:11-21. 20. Lercker, G., Vecchi, M.A., Sabatini, A.G. and Nanetti, A. 1984.Controllo chimicoanalitico della gelatina reale. Riv. Merceol. 23(1):83-94

21. Melampy, R.M. And Stanley, A.J. 1940. Alleged gonadotropic effect of royal jelly. Science 91:457-458

22. Takenaka, T., Yatsunami, K. and Echigo, T. 1986. Changes in quality of royal jelly during storage.Nippon Shokuhin Kogyo Gakkaishi 33(1):1-7.

23. Tamura T., Fujii A. and Kuboyama N. 1987. Antitumor effects of royal jelly.Nippon Yakurigaku Zasshi 89(2)73-80 (In Japanese).

24. Tamura, T., Fusii A., and Kuboyama, M. 1985. Effect of royal jelly on experimental transplantable tumors. In proceedings of the XXXth International Congress of Apiculture,Nagoya.

25. Tonsley, C.B. 1967. Royal jelly, a treatment for rheumatoid arthritis. In. Cong. of Apic. Apimondia 429-430.

26. Vittek, J. and Slomiany, B.L. 1984. Testosterone in royal jelly.Experientia 40 104-106.

27. Vorwohl, G. 1968. Natiirliche Diastraseschwache der Honige von Apis cerana Fabr. Z. Bienenforsch.9(5):232-292.

28. XXVIIIth International Conference on Apimondia Apiculture –Acapulco(Mexico), 1981.

29. XXIXth International Conference on Apimondia Apiculture –Budapest(Hungary),1983.

30. XXXth International Conference on Apimondia Apiculture –Nagoya(Japan), 1985.

31. XXXIth International Conference on Apimondia Apiculture – Varsaw (Poland), 1987.

32. XXXInd International Conference on Apimondia Apiculture –Rio de janeiro(Brasil), 1989.

33. XXXIIIrd International Conference on Apimondia Apiculture –Beijing(China), 1993.

34. XXXIVth International Conference on Apimondia Apiculture –Lausanne(Switzerland), 1995.

35. XXXVth International Conference on Apimondia Apiculture – Antwerpen (Belgium), 1997.

36. XXXVIth Conference on Apimondia –Vancouver(Canada), 1999.

37. Yamada, K., Ikede,I., Maeda, M., Shirahata, S., and Murakami, H. 1990. Effect of immunoglobulin production stimulating factors in

foodstuffs on immunoglobulin production of human lymphocytes. Agricultural and Biological Chemistry 54(4):1087-1089.

38. Χαριζάνης, Π.X. 1996. Μέλισσα και Μελισσοκομική Tεχνική. Μελισσοκομική Επιθεώρηση, Ν. Παππάς. 263 σελ